Kendiliğinden kürtaj da denilen düşük, cenin ya da bebeğin, daha rahim dışında yaşama şansı yokken aniden rahimden atılmasıdır.
Düşükler, tıbbi literaturde “abortus” olarak geçmekte olup gebeliğin ilk yarısında yani yirminci gebelik haftasından önce veya bebek 500 gram ağırlığa ulaşmadan önce gebeliğin değişik nedenlerle sonlanmasıdır.
Bu dönemdeki bebek (fetus), plasenta (eş kısmı), amniyon kesesi ve amniyon zarından oluşan rahim içi içeriğe “gebelik materyali” veya “gebelik ürünü” adı verilmektedir.
Düşüğün tekrarlama riski nedir?
Bir kez düşük yapan kadının sonraki gebeliğinde tekrar düşük yapma riski yaklaşık olarak %20’dir. tekrarlayan düşükleri olan bir kadının yeni bir gebelikte tekrar düşük yapma riski ise yaklaşık %50’dir. Her ne kadar düşük sayısı arttıkça yeni oluşan bir gebeliğin de düşükle sonuçlanma riski yükselse de, çalışmalar göstermektedir ki;bu bayanlarda bile sağlıklı bir bebek doğurma olasılığı hiç de az değildir.
Tekrarlayan düşük
Bir kadının en az iki kere arka arkaya düşük yapmasına verilen isimdir.
Tekrarlayan düşük nedenleri:
Babaya ait kromozomal (genetik) anomaliler
Anneye ait kromozomal anomaliler
Anatomik, yapısal bozukluklar
Rahimin doğuştan anomalileri
Rahim ağzı yetmezliği
Rahim içi yapışıklıklar
Myomlar
Endometriozis
Hormonal bozukluklar
Progesteron hormonu yetmezliği
Guatr
Diabet
Diğer bazı hormonal dengesizlikler (polikistik over hastalığı, prolaktin yüksekliği vb.)
Mikrobik Enfeksiyonlar (listeria, mycoplasma,ureaplasma gibi)
İmmunolojik (Bağışıklık sistemi ile ilgili) bozukluklar
Antifosfolipid antikorları
Sperme karşı antikorlar
Plasenta elamanlarına karşı antikorlar
Hücresel bağışıklık sistemi dengesizlikleri
Kollajen doku hastalıkları
Çevresel faktörler (yaşam ortamında maruz kalınan toksik maddeler)
Gebeliğe zarar verebilecek bazı ilaçların kullanımı
Kronik hastalıklar
Ağır egzersiz
Ancak bilinmelidir ki tüm incelemelere rağmen tekrarlayan düşüklerin yaklaşık olarak yarısında herhangi bir neden saptanamaz.
Erken Doğum
Gebeliğin 20. haftasından 37. haftasına kadar gerçekleşen doğum eylemleri ise düşük olarak değil “erken doğum eylemi (preterm eylem)“ olarak tanımlanmaktadır.
Düşük (Abortus) Türleri
Erken düşük
Geç düşük
Spontan abortus (Kendiliğinden düşük)
Abortus imminens (Düşük tehdidi)
Abortus insipiens (Kaçınılmaz düşük)
İnkomplet abortus (Tam olmayan düşük)
Rest abortus (Artık materyal kalması)
Komplet abortus (Tam düşük)
Boş gebelik (blighted ovum, anembriyonik gebelik)
Missed abortus (Farkedilmemiş düşük)
Elektif abortus (isteğe bağlı düşük)
Kimyasal gebelik
Tekrarlayan gebelik kayıpları (Habitüel abortus, tekrarlayan düşükler)
Septik Abortus (Kriminal abortus)
Erken Düşük (Missed Abortus)
Düşük (Abortus) fetusun (cenin) henüz rahim dışında yaşama şansı yokken dışarı atılmasıdır. Gebeliğin ilk 3 aylık döneminde (12 haftalık) görülen düşüklerden, erken düşük diye söz edilir.
Sık rastlanan bir olaydır ve tüm gebeliklerin %20-25 inde görülmekte erken gebelik haftalarında yaklaşık %40 düşükle sonuçlanmaktadır. Erken düşüklerin çoğu gebeliğin başlangıç döneminde, daha kadında gebelik kuşkusunun bile olmadığı bir dönemde meydana geldiklerinden beklenmedik derecede şiddetli ve kramplı bir menstrüel ağrı sanılıp, çoğu zaman fark edilmemektedirler.
Erken düşükler genellikle fetüsün kromozom yapısındaki bir anormalliğe veya başka genetik anormalliklere, annenin yeterli miktarda gebelik hormonlarının üretilmemesine veya annenin bebeğe karşı bir bağışıklık tepkisi göstermesine bağlanır. Radyasyon ve ilaçlar gibi çevresel etmenler, embriyonun rahime iyi yerleşememesi, bazı enfeksiyon hastalıkları da sebep oluşturabilir.
Belirti ve Bulgular
Çoğu zaman, karnın alt kısmının ortasında ağrı ve kramplarla birlikte kanama görülür. Bazen kanama olmaksızın 24 saat veya daha uzun süren şiddetli ve ısrarlı bir ağrı, şiddetli ama ağrısız bir kanama, 3 gün süren ısrarlı leke tarzında hafif bir kanama gibi farklı belirtiler izlenebilir. Düşük başlayınca kanama pıhtılı şekle dönebilir.
Tedavi
Ultrasonografik inceleme ile bebeğin canlı olduğu saptanır, rahim ağzında genişleme tespit edilmezse, düşüğün gerçekleşmeme olasılığı yüksektir. Bu durumda yatak istirahati önerilmekte,cinsel beraberlik dahil aktivitelerde kısıtlamalar getirilmektedir. Geçmişlerinde düşükleri olan ve çok az gebelik hormonu salgılayan bazı hastalar progesteron uygulanmasında yarar görebilirler.
Bazen düşük meydana gelir ama olay tamamlanamaz. Yalnızca fetus atılır , plasenta parçaları uterusta kalır. Kalan parçalar kanama ve ağrı yapabilir.
Eğer bir düşük yaptıysanız veya yaptığınızı sanıyorsanız kanama ve ağrı devam ediyorsa hemen doktorunuza haber vermelisiniz. Kanamayı durdurmak ve kalan parçaları temizlemek için tıbbi müdahale gerekli olabilir.
Eğer erken düşük yaptıysanız;
Her ne sebeple olursa olsun büyük ihtimalle fetus, doğal ayıklanma yoluyla belki de yaşamını sürdüremeyeceği ya da fazlasıyla kusurlu olduğu için dışarı atılmıştır. Fetus kaybı anne adayı için erken evrede dahi bile olsa travmatik bir süreçtir. Duygularınızı eşiniz, dostlarınız ve hekiminizle paylaşmak size destek olacaktır. Belki de en iyi tedavi, kendinizi iyi hissettiğinizde (3-6 ay sonra) yeniden gebe kalmaktır. Ama bunu yapmadan önce muhtemel düşük nedenlerini doktorunuzla görüşmeyi ihmal etmeyin. Yineleyen düşükler (üçten fazla olursa) çoğu zaman annede hormon yetmezliğine ya da annenin bağışıklık sisteminin fetusu reddetmesine bağlanır. Nadiren, yineleyen düşükler genetik etmenlere bağlı olabilir. Bu da gebelik öncesi hem anne hem de babaya yapılacak kromozom testleriyle ortaya çıkarılabilir.
Bekleme döneminde hekiminizin önereceği doğum kontrol yöntemini kullanın. Bu bekleme devresinden gebelik için en uygun şartları oluşturmak için yararlanın. Genel sağlık kontrolünüzü yaptırın, varsa kötü alışkanlıklarınızı (sigara) bırakın, dengeli ve düzenli beslenme alışkanlıklarınızı gözden geçirin. Düşük yapmanız anne olma konusundaki umudunuzu ve hevesinizi kırmasın. Çünkü bir kez düşük yapan kadınların çoğunluğu (%80-90) bir başka gebeliğin beklenen doğum tarihine kadar sürdürmeyi başarırlar.