Organ sarkması, kadınlarda çatı kemikleri içinde bulunan organların normal yerine göre daha aşağı bir pozisyona yer değiştirmesidir.
Kadında mesane (idrar kesesi), rektum (kalın barsağın en son kısmı), rahim ve barsağın her hangi bir kısmının birlikte veya tek olarak vajenin (kadın yolu) ön, arka duvarı veya kubbesinden sarkması pelvik organ sarkması (POP) olarak adlandırılır (Şekil 1) . Bu durum kadında idrar kaçırma, tutuk idrar yapma, pelvik bölgede rahatsızlık ve sarkma hissi, yürürken zorlanma, sık idrar yolu iltihapları ve cinsel işlev bozuklukları gibi rahatsızlıklara yol açabilir.
Organ sarkması, kadınlarda çatı kemikleri içinde bulunan organların normal yerine göre daha aşağı bir pozisyona yer değiştirmesidir. Bu durum, organları yerinde tutan kas veya bağ dokularının zedelenmesinden kaynaklanır. Kas ve bağ dokularının zedelenmesinin ana nedeni gebelik, doğum ve özellikle vajinal yoldan normal doğumlardır. Zedelenmenin etkileri menopoz ve yaşlanma ile daha belirgin hale gelir.
Birden fazla organ etkilenebilir
Organ sarkmalarında birden fazla organın aynı anda etkilenebildiğini unutmamak gerekir. Sarkma, belli aşamalar halinde ortaya çıkar. Hafif olgularda organlar çok az miktarda aşağı yer değiştirmiştir. Ciddi olgularda ise yer değiştirme çok daha fazladır.
Rahim Sarkması
Rahim, vajina içinde aşağı doğru yer değiştirir. Ciddi olgularda rahim vajinadan dışarı tamamen çıkabilir. Rahim genellikle beraberinde mesane, kalın barsak ve ince barsaklar ile birlikte sarkar
Mesane Sarkması (Sistosel)
Mesane vajina ön duvarında bir şişlik meydana getirerek aşağı doğru sarkar. Ciddi olgularda mesane vajina ön duvarını da sürükleyerek tamamen dışarı çıkabilir.
Mesane sarkması, rahimi alınmış bir kadında da görülebilir. Bu durumda vajina cebi ile birlikte dışarı sarkabilir.
Mesane sarkması, özel bir tip idrar kaçırması ile sonuçlanabilir. Öksürme, hapşırma ve gülme ile idrar istemeden kaçırılabilir.
Kalın Barsak Sarkması (Rektosel)
Kalın barsak, vajina arka duvarında bir şişlik meydana getirerek aşağı doğru sarkar. Ciddi olgularda kalın barsak vajina arka duvarını da sürükleyerek tamamen dışarı çıkabilir. Bu, genellikle rahim sarkması ile birlikte olur.
Kalın barsak sarkması, rahimi alınmış bir kadında da görülebilir. Bu durumda vajina cebi ile birlikte dışarı sarkabilir.
Organ sarkması, rahimi alınmış kadınlarda da görülebilir. Aşağıdaki videolar rahimi alınmış kadınlarda organ sarkmasının nasıl olduğunu göstermektedir
Vajina Cebinin Sarkması
Vajinanın tepesi bir şişkinlik oluşturarak dışarı sarkar. Ciddi olgularda vajinanın tepesi tamamen dışarıya çıkmıştır. Vajina cebi, beraberinde mesane, kalın barsak veya ince barsağı da dışarı sürükleyebilir.
İnce Barsak Sarkması (Enterosel)
Rahimi alınmış hanımlarda ince barsaklar vajina cebini de beraberinde sürükleyerek aşağı doğru yer değiştirebilir. İnce barsak sarkarken genellikle beraberinde mesane ve kalın barsağı da sürükler.